Θεραπευτική Αλλαγή και Ψυχοθεραπεία

Πώς καθορίζονται τα συναισθήματα και η συμπεριφορά μας;

Οι πεποιθήσεις μας αποτελούν την κατευθυντήρια γραμμή που μας υπαγορεύει τι οδηγεί στον πόνο και τί στην ευχαρίστηση. 

Όλες οι πράξεις μας αποσκοπούν στην αποφυγή του πόνου ή στην εξασφάλιση της ευχαρίστησης. Αυτό σημαίνει οτι τα συναισθήματα και η συμπεριφορά μας καθορίζονται από τις πεποιθήσεις με βάση τις οποίες έχουμε γαλουχηθεί.

Πρόκειται δηλαδή για τις γενικεύσεις που έχει κάνει ο εγκέφαλος μας σχετικά με τις εμπειρίες που οδηγούν σε πόνο ή ευχαρίστηση. Με άλλα λόγια, οι νευροσυσχετισμοί μας στο εγκέφαλο μας με βάση προηγούμενη εμπειρία καθορίζει τα συναισθήματα &  τη συμπεριφορά μας. Αυτό , σύμφωνα με την νευροεπιστήμη, σημαίνει οτι το περιβάλλον και οι εμπειρίες μας «πλάθουν» και προγραμματίζουν τον εγκέφαλο μας.

Ωστόσο, το ποιοι είμαστε σήμερα και ποιοι θα γίνουμε αύριο δεν διαμορφώνεται μόνο από το περιβάλλον & τα γεγονότα της ζωής μας αλλά το νόημα που τελικά αποδίδουμε σε αυτά τα γεγονότα, από τον τρόπο δηλαδή με τον οποίο τα ερμηνεύουμε.

Η επανανοηματοδότηση της ιστορίας με έναν πιο ανακουφιστικό τρόπο πραγματοποιείται μέσα από την ψυχοθεραπεία κατά την οποία «ξανά γράφουμε» την ιστορία της ζωής μας προκειμένου να γευτούμε τους καρπούς της θεραπευτικής αλλαγής & μετακίνησης.

Πως μπορούμε να πετύχουμε την θεραπευτική αλλαγή;

Χρειάζεται να αρχίσουμε να κατανοούμε τις πεποιθήσεις μας! Τις περισσότερες φορές οι πεποιθήσεις αυτές δημιουργούνται από τις «φωνές» σημαντικών ανθρώπων για εμάς ή και κοινωνικών κατασκευών που έχουμε εσωτερικεύσει.

Οι εν λόγω αφηγήσεις που προέρχονται από άλλους γίνονται τα δικά μας εσωτερικά «πρέπει» που παραγκωνίζουν σταδιακά και χωρίς να το συνειδητοποιούμε τα πραγματικά μας «θέλω», τα πραγματικά μας «μπορώ» και εν γένει τις δικές μας ανάγκες.  

Κατά τη διάρκεια της ψυχοθεραπείας στόχος  είναι η δημιουργία νέων  επανορθωτικών εμπειριών που θα χτίσουν νέες πεποιθήσεις.

Για παράδειγμα, όπως με την εμπειρία μας με τις πόρτες. Δεν έχουμε ξανά δει το ίδιο πόμολο αλλά είμαστε σίγουροι ότι αν σπρώξουμε/τραβήξουμε η πόρτα θα ανοίξει.

Πρόκειται για το αίσθημα βεβαιότητας που μας επιτρέπει να επιμείνουμε και να τα καταφέρουμε. Ένα άλλο παράδειγμα, για το πώς λειτουργεί η θεραπευτική αλλαγή στα πλαίσια της ψυχοθεραπείας, αποτελεί η ιστορία του ρεκόρ των 4 λεπτών στους αγώνες δρόμου ενός μιλίου.

Για χιλιάδες χρόνια όλοι πίστευαν ότι ήταν αδύνατον για τον άνθρωπο να τρέξει ένα μίλι σε λιγότερο από 4 λεπτά. Το 1954 ο Ρότζερ Μπάνιστερ κατέρριψε αυτή την κυρίαρχη περιοριστική πεποίθηση.

Κατάφερε να πετύχει το «αδύνατο» όχι μόνο μέσω της σωματικής άσκησης αλλά επαναλαμβάνοντας στο μυαλό του την κούρσα  και «βλέποντας» τον εαυτό του να σπάει το φράγμα των 4 λεπτών τόσες φορές και με συναισθηματική ένταση που διέταξε το νευρικό του σύστημα να παραγάγει το συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Π

ολλοί δεν συνειδητοποιούν ότι η σπουδαιότερη διάσταση αυτού του επιτεύγματος ήταν η επιρροή που είχε στους άλλους. Μέχρι τότε φαινόταν ότι κανείς δε θα μπορούσε να σπάσει το φράγμα των τεσσάρων λεπτών αλλά μέσα σε 1 χρόνο από το επίτευγμα του Ρότζερ, άλλοι 37 αθλητές κατόρθωσαν το ίδιο.

Η δική του εμπειρία έδωσε στους άλλους αθλητές το αίσθημα της βεβαιότητας ότι μπορούσαν και εκείνοι «να κατορθώσουν το αδύνατο» Τον επόμενο χρόνο τα κατάφεραν άλλοι 300 δρομείς.

Τί μας διδάσκει η ιστορία του ρεκόρ των 4 λεπτών στους αγώνες δρόμου ενός μιλίου για την θεραπευτική αλλαγή;

Οι άνθρωποι διαμορφώνουν περιοριστικές πεποιθήσεις σχετικά με το ποιοι είναι και τι μπορούν να καταφέρουν με βάση όσα ακούνε από την οικογένεια καταγωγής τους ή το ευρύτερο κοινωνικό τους περιβάλλον.

Επίσης, συχνά επειδή μπορεί να μην πέτυχαν κάτι στο παρελθόν, πιστεύουν ότι δεν θα πετύχουν και στο μέλλον.

Σαν αποτέλεσμα από τον φόβο για τον πόνο που μπορεί να νιώσουν σκέφτονται ότι πρέπει να είναι «ρεαλιστές».Είμαστε ο τι σκεφτόμαστε. Όλο το είναι μας απορρέει από τις σκέψεις μας.

Με τις σκέψεις μας δημιουργούμε τον κόσμο μας και τους περιορισμούς που αυτός θα έχει.

Στα πλαίσια της ψυχοθεραπείας ενθαρρύνουμε τον θεραπευόμενο να αρχίσει με μεγαλύτερη ευκολία να αναγνωρίζει μέσα στην καθημερινότητα του και στον τρόπο που σχετίζεται με τους άλλους όλους αυτούς τους ασυνείδητους περιορισμούς/προγραμματισμούς που συνδέονται άμεσα και αιτιολογούνται από την συναισθηματικά ανεπεξέργαστη προσωπική ιστορία του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά.